Frederik Schokker de boer van Tiet

11 jun 2021

In Edam begraven Volendammer (1859) wilde wachten met doodgaan tot het Volendamse kerkhof na enkele maanden werd opgeleverd.

In Edam begraven Volendammer (1859) wilde wachten met doodgaan tot het Volendamse kerkhof na enkele maanden werd opgeleverd

Voor de gelovige Volendammers was de oplevering van de eigen katholieke Sint Vincentiuskerk in 1860 een zegen, in zowel Christelijke als in praktische zin. Een overwinning op Edam!

De Volendammers hoefden niet langer naar de katholieke kerk in Edam om hun geloof te belijden waar zij – tot hun vernedering – werden veroordeeld tot alleen staanplaatsen. De oplevering van het Volendamse kerkhof volgde enkele maanden later. Voor de Volendammers die tegen 1860 hun einde voelden naderen was het hopen op clementie van de almachtige god, zodat zij niet alsnog in dat vermaledijde en arrogante Edam hoefden te worden begraven.

 

Federik Schokker (Boer van Tiet) voelde in 1859 zijn einde naderen

Frederik Schokker zat in het zelfde schuitje: na een hard en arbeidzaam leven voelde hij in 1859 dat zijn leven voorbij was. Begraven worden in de Edamse  klei was geen optie voor Frederik. Het kerkhof in Volendam zou over enkele maanden gereed komen, dus tijdrekken was het devies. Het nieuwe kerkhof naast de Vincentiuskerk, dat was de plek waar Frederik ter aarde besteld wilde worden. De katholieke god was hem echter niet gunstig gezind, waardoor de in 1859 overleden Frederik alsnog per boot naar Edam werd gevaren voor de begrafenisplechtigheid aldaar.

 

Geest van Frederik ging spoken om zijn zin te krijgen

Frederik bleek letterlijk over zijn graf heen te kunnen regeren! Hij besloot te gaan spoken in zijn eigen huis en joeg daarmee zijn gezin de stuipen op het lijf. De rouwende weduwe (Jannetje Steur 1812-1887) besefte dat de geest van haar overleden man geen rust kon vinden zolang zijn graf zich n Edam bevond. Pakweg een jaar na zijn dood werd de nieuwe begraafplaats in Volendam geopend en dit bood nieuwe perspectieven voor de familie Schokker.

 

De familie Schokker nam grote risico’s

Op een donkere nacht zouden ze, zo onopvallend mogelijk, zijn lichaam opgraven om het daarna in Volendamse grond te ruste te leggen. De familie nam grote risico’s, want het plegen van grafschennis was grove schande en de schennisplegers zouden bovendien zwaar gestraft worden.

Op een nacht waren de omstandigheden gunstig, vanwege de dichte mist, en in de duisternis toog de familie Schokker richting Edam om Frederik uit zijn graf te lichten. Met grote voorzichtigheid werd het stoffelijk overschot teruggebracht naar Volendam. Deze nachtelijke wandeling kon niet ongemerkt blijven, maar niemand durfde wat te zeggen. Doodsbang was men voor de toorn van de onrustige geest. En zo gebeurde het dat Frederik een laatste rustplaats was gegund op het nieuwe Volendamse kerkhof en konden zijn weduwe en kinderen weer rustig slapen.

Uit het archief van Volendams erfgoed.