Al zo lang Volendam bestaat is de vissersplaats een inspiratiebron voor verschillende kunstenaars uit heden en verleden.
Eind negentiende eeuw was Volendam een van de grootste kunstenaarsdorpen van Europa. De spil van het kunstenaarsdorp was Hotel Spaander, gerund door het echtpaar Leendert en Aaltje Spaander. De vooruitziende blik en marketingkwaliteiten van de Spaanders maakten het bruine café tot een levendig kunstenaarshotel waar binnen- en vooral buitenlandse kunstenaars graag verbleven. Die kunstenaars, waar behalve schilders ook fotografen en beeldhouders bij hoorden, vonden allemaal een warm onthaal in Hotel Spaander.