Premiefoto 2019 en geschiedenis

Premiefoto 2019 geeft een beeld van een precessie in Volendam

 

De sacramentsprocessie startte op het oude voetbalveld in de jaren 1940 – 1955

De nieuwe Premiefoto 2019 is een foto die gemaakt is van een sacramentsprocessie in Volendam vanuit het oude voetbalveld aan de huidige Kielstraat in Volendam in de jaren eind 1940 – 1955. Het was een religieuze uiting van het katholieke geloof in Volendam. Pastoor Paul Stomph noemde in zijn openingsspeech Volendam ten tijde van de Roomse Blijheid Volendam ‘een open klooster’. Volendam telde de meeste priesterwijdingen van heel de wereld. In de expositie is op levensechte wijze de huldiging op het Doolhof van een pas gewijde priester (neomist) afgebeeld met bruidjes. Voorzitter Wim Keizer wees in zijn welkostwoord op het feit dat het werk en de inzet om ‘mensen in nood’ te helpen nog steeds door de Volendammer gemeenschap in praktijk gebracht wordt door het steunen van acties in geld en goederen o.a. voor missionarissen en activiteiten vanuit het Missiehuis voor alle mensen in de wereld die hulp nodig hebben.

Sacramentsprocessie vindt nog steeds plaats in Amsterdam met muzikale medewerking van ons jubilerend fanfarecorps Wilhemina op 2de zondag na pinksteren.

Een sacramentsprocessie is in de Rooms-katholieke Kerk een processie waarbij een geconsecreerde hostie (het “Heilig Sacrament” of “Allerheiligste”) in een monstrans op plechtige wijze door een priester door de straten van een stad of dorp gedragen wordt. De priester loopt met de monstrans onder een processie hemel. Meestal vonden de sacramentsprocessies plaats op de tweede zondag na Pinksteren, de officiële viering van sacramentsdag. Nog steeds vindt ieder jaar in Amsterdam een sacramentsprocessie plaats onder muzikale begeleiding van het fanfarecorps Wilhelmina. Beelden hiervan zullen dit jaar worden getoond in het Volendams Museum vanwege het 100 jarig jubileum van het fanfarecorps Wilhelmina. Het Volendams Museum heeft hiervoor een sub-expositie ingericht die de geschiedenis en de activiteiten van het fanfarecorps in de afgelopen 100 jaar met tafereeltjes, foto’s en films weergegeven.

 

Geschiedenis

De oudste bekende sacramentsprocessie trok in 1277 door Keulen. In 1300 trok er een door Luik, de bakermat van het sacramentsfeest, en in 1328 in Maastricht. In de middeleeuwse steden was deelname verplicht; de stedelijke gemeenschap betoonde onderdanigheid aan het Heilig Sacrament en stelde zich daarmee onder goddelijke bescherming. Het stadsbestuur, de broederschappen en de gilden of ambachten waren alle in de processie vertegenwoordigd.

In aanvulling op het Romeins Rituaal uit 1614 kwamen er steeds meer lokale bepalingen over het versieren van de processieroute met bloemen, kransen, tapijten en beelden, waardoor de sacramentsprocessie een steeds uitbundiger aanzien kreeg. Daarmee werd de processie na het Concilie van Trente tevens een symbool van de contra-reformatie en het herwonnen katholiek zelfvertrouwen. De conta-reformatische theoloog Scherer stelde dat de sacramentsprocessie kan worden gezien als een bidprocessie om voorspoed over de parochie of gemeenschap af te roepen.

In België konden, na onderbreking in de Franse tijd en het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, in de meeste plaatsen de sacramentsprocessies worden hervat. In de 19de was er nog steeds onduidelijkheid of elke parochie in een stad of dorp een eigen sacramentsprocessie mocht houden. Pas in 1917 stelde de codex Iuris Canonici duidelijk dat het houden van sacramentsprocessies toekomt aan de kerk met de oudste rechten in een stad of dorp. In het verzuilde 19de_ eeuwse Nederland moest vanwege het processieverbod (1848 – 1983) door de katholieken strijd worden geleverd om (nieuwe) sacramentsprocessies te mogen houden.

Op de Premie foto wordt de monstrans gedragen door de Volendammer priester Thoom Veerman, de halfbroer van Mgr. Cees Veerman en de vrouw van Hein Keizer. De processiehemel wordt gedragen door de Volendammers Kees Kwakman (zoon van Dirk Bol) en Thoom Schilder (Kakes).